Roest rust op oude beelden

Samenvatting

Bij het uitschrijven van dit interview trekt de aarde, zoals elke zomer, door de Perseïden-meteorenzwerm, een wolk van stofdeeltjes. Op mijn rug op het nog warme asfalt tel ik ’s nachts vallende sterren en wens ik dat dit een bijdrage wordt die Monika Joras recht doet. Ze schrijft over zichzelf (Joras, 2023): ‘Als een stofje as dat […] opgedwarreld is, waar soms licht doorheen valt dat voor sommige mensen zichtbaar wordt, zo ervaar ik mezelf.’ Ik zet David Bowie luid: ‘We know Major Tom’s a junkie, strung out in heaven’s high, hitting an all-time low.’ Ik zoek het even op: een zondagskind, maar geboren op een maandag. Witte krulletjes. Ze is niet groot, op haar manier wel groots, straalt iets uit: krachtige sereniteit. Bescheiden ook, ze wilde deze Professie & Persoon graag doorgeven aan collega Anneke van Steenbergen-Postma: ‘Ze is van onschatbare waarde geweest voor de gezinstherapie en heeft nog opleiding van Minuchin ontvangen.’ Mijn collega-redacteur Jan Meerdinkveldboom en ik laten haar niet los en wandelen (fluks, Jan is snel) van het station door het prachtige Haarlem richting een oude zeventiende-eeuwse watermolen. Monika Joras woont daar in een bocht. We ontwijken omgevallen bomen. De stormen van het leven deden hier hun werk. De voordeur zwaait hartelijk open. Een kop thee (ceylon), een blik met amandelkoekjes, een lichte Duitse tongval. Aankomen. Op de zonnige veranda hangt de fijne warmte van Joras en Ton Jongerius, haar man. Een intellectuele gezelligheid in een doorleefd interieur. Joras woont er al 46 jaar, genietend van de zon en het werkelijk prachtige uitzicht op de vijver, de molen en het weiland van de Schoterveenpolder. Ik kom ogen tekort. Ze blijven binnen gulzig haken aan de boeken en vallen op onder andere Hannah Arendt, Wisława Szymborska, Nelson Mandela en Roberto Assagioli. ook op de boeken van zowat alle grote religieuze en spirituele tradities. Hier kan ik gerust een paar weken verblijven zonder me te vervelen. Joras ziet het met liefdevolle arendsblik, weinig ontgaat haar. Ze vertelt over de Gaura, een plant in haar tuin, met een sterke steel en een fragiele bloem. ‘Als ik eens verdrietig ben, ga ik ervoor zitten en kijk ik ernaar.’